...Osób, które skrzywdziliśmy

... i staliśmy się gotowi zadośćuczynić im wszystkim.

W Kroku Ósmym mowa jet o *wszystkich* osobach, które skrzywdziliśmy. Nie mogę umieścić na liście tylko kilku wybranych nazwisk ani nikogo pominąć. Maja się na niej znaleźć *wszyscy*, którym wyrządziłem krzywdę. Od razu widać, że Krok ten wiąże się z przebaczeniem - bo jeśli nie będę gotów komuś wybaczyć, to nie umieszczę jego nazwiska na liście. Zanim przystąpiłem do sporządzania jej, odmówiłem króką modlitwę: "Przebaczam wszystkim, którzy mnie skrzywdzili - kiedykolwiek i w jakichkolwiek okolicznościach."
Gdy odmawiam modlitwę "Ojcze nasz...", dobrze mi robi chwila zadumy nad jakże ważnymi słowami: "... jako i my ...".
"I odpuść nam nasze winy *jako i my* odpuszczamy naszym winowajcom". "Jako i my" oznacza tu: "w taki sam sposób, w jaki ja przebaczam innym. Jeśli żywię do kogoś samonapędzającą się nienawiść lub urazę, to odmawiając ten fragment modlitwy, powinienem prosić Boga aby tchnął we mnie ducha przebaczenia.

Zrobiliśmy liste...

Zrobiliśmy listę osób, które skrzywdziliśmy..."


Gdy przymierzyłem się do Kroku Ósmego, zastanawiałem się, jak niby mam zrobić listę osób, które skrzywdziłem - osób tych było przecież tak wiele, a niektóre z nich już nie żyły.
Pewne krzywdy nie były zbyt poważne, a jednak nie dawały mi spokoju. W pracy nad tym Krokiem głównym zadaniem stało się dla mnie osiągnięcie gotowości do jak najlepszego zadośćuczynienia w odpowiednim czasie. Tam, gdzie jest wola zrobienia czegoś, tam znajdzie się też sposób, by to zrobić; jeśli więc chcę poczuć się lepiej, muszę zrzucić z siebie ciężar winy. W spokojnym umyśle nie ma miejsca na poczucie winy. Jeśli będę szczery i uczciwy wobec siebie, to z pomocą Siły Wyższej oczyszczę z niego swój umysł.